Sốt xuất huyết có thể đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ: hãy giữ an toàn cho trẻ trước căn bệnh này

Sốt xuất huyết là căn bệnh có thể lây truyền ở người nếu bị muỗi Aedes (muỗi vằn) mang vi-rút đốt. Sốt xuất huyết lây lan rộng ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.^1,2 Thật không may, trẻ em có thể có nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết nặng hơn so với người lớn. Sốt xuất huyết có thể ảnh hưởng nhiều đến trẻ em hơn người lớn và có xu hướng nghiêm trọng hơn (đặc biệt là ở trẻ sơ sinh), khiến trẻ có nguy cơ bị biến chứng cao hơn. ^1,3-5

Sốt xuất huyết ở trẻ em: nguy hiểm không thể xem nhẹ

Ở các quốc gia dịch tễ của bệnh sốt xuất huyết, phần lớn các ca sốt xuất huyết xảy ra ở trẻ em – có tới 95% tổng số ca sốt xuất huyết được phát hiện ở trẻ em dưới 15 tuổi.^3,4 Mặc dù vậy, số ca bệnh thực tế ở trẻ em có thể chưa được báo cáo đầy đủ. Điều này là do trẻ em bị nhiễm sốt xuất huyết nhẹ thường không cần nhập viện, nghĩa là các ca nhiễm trùng nhẹ và không có triệu chứng thường không được hệ thống giám sát y tế công cộng phát hiện hoặc ghi nhận.³

Tác nhân vô hình

Khoảng 3/4 số trẻ em mắc bệnh sốt xuất huyết sẽ không có triệu chứng, nghĩa là rất khó để biết liệu con bạn có mắc sốt xuất huyết hay không.¹ Mặc dù căn bệnh thầm lặng không triệu chứng có vẻ là điều tốt, nhưng điều này cũng có thể gây ra nhiều vấn đề. Mắc sốt xuất huyết lần thứ hai có nhiều khả năng nghiêm trọng hơn lần đầu và có thể làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng.^6,7 Đối với các trường hợp nhiễm không có triệu chứng trong lần đầu tiên, mọi người có thể không thận trọng và lơ là trong việc phòng tái nhiễm so với những trường hợp nhiễm có triệu chứng. Các trường hợp không biểu hiện triệu chứng chính là những người có nguy cơ không được cảnh báo để tự phòng tránh trong tương lai.

Đối với trẻ em nhiễm bệnh có triệu chứng, các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm sốt cao, nhức đầu, đau nhức cơ thể, buồn nôn và phát ban.¹ Mặc dù những triệu chứng này có thể gây khó chịu nhưng hầu hết trẻ em đều hồi phục trong vòng 1–2 tuần.¹

Đôi khi, sốt xuất huyết có thể gây tử vong: không nên đánh giá thấp mức độ nguy hiểm của bệnh

Thật không may, trong một số trường hợp, một số trẻ bị sốt xuất huyết nặng và cần được chăm sóc tại bệnh viện – một số ca sốt xuất huyết nặng còn có thể bị tử vong.^1,2,5 Thực tế, sốt xuất huyết là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ em tại Đông Nam Á.⁵

Sốt xuất huyết ở trẻ em có xu hướng nặng hơn người lớn

Các nghiên cứu cho biết trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi và trẻ em từ 4–9 tuổi là đối tượng chính mắc phải sốt xuất huyết nặng.^3,5,6 Nguyên nhân vẫn đang được nghiên cứu. Nghiên cứu ở Nicaragua trên trẻ em và người lớn mắc sốt xuất huyết cho thấy các dấu hiệu sốt xuất huyết nặng xuất hiện ở hơn một nửa số trẻ em, nhưng chỉ ở một phần ba số người lớn. ⁶

Có một số nguyên nhân có thể khiến trẻ nhỏ dễ bị sốt xuất huyết nặng hơn người lớn. Ví dụ, hệ thống miễn dịch chưa trưởng thành của trẻ có thể khiến trẻ dễ bị nhiễm vi-rút hơn. Kích thước và trọng lượng cơ thể nhỏ hơn có nghĩa là trẻ có nhiều khả năng mắc các triệu chứng nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, thói quen chơi ngoài trời của trẻ có thể làm tăng nguy cơ bị muỗi đốt. ^8,9

Như đã đề cập trước đó, một yếu tố có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của sốt xuất huyết ở cả trẻ em và người lớn là tái nhiễm. Do cách hệ thống miễn dịch phản ứng với vi-rút sốt xuất huyết, nhiễm bệnh lần thứ hai thường có thể nặng hơn nhiễm lần đầu. ^5-7

Không phải lúc nào trẻ em mắc sốt xuất huyết cũng được chẩn đoán ngay, nghĩa là có thể mất thời gian điều trị quý giá

Rất khó để chẩn đoán sốt xuất huyết ở trẻ em vì các triệu chứng có thể giống với các bệnh do vi-rút khác.^1,10 Mặc dù có các xét nghiệm chẩn đoán nhưng vì các yếu tố như chi phí, thời gian chờ đợi và số lượng ca bệnh lớn, nên các bác sĩ thường phải chỉ dựa vào các triệu chứng.^3,11 Điều này có thể dẫn đến chẩn đoán muộn, vì việc chậm trễ dù chỉ là một chút trong chẩn đoán và điều trị sốt xuất huyết cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh nặng hoặc thậm chí là các biến chứng đe dọa tính mạng. ^12,13

Tin vui là hầu hết trẻ em đều khỏi bệnh sốt xuất huyết khi được phát hiện và điều trị sớm.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu sốt xuất huyết ở trẻ em là rất quan trọng để có thể bắt đầu ngay các biện pháp điều trị hỗ trợ cần thiết. Chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của trẻ nhỏ.^12,14 Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan giữa tử vong do sốt xuất huyết với mức độ nhận thức về căn bệnh này và hành vi tìm kiếm các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.¹⁵

Địa điểm tư vấn gần nhất

*Tài liệu này được cung cấp bởi Công ty Takeda Việt Nam và Tổng Hội Y học Việt Nam với mục đích giáo dục cộng đồng. Tài liệu này không nên được sử dụng cho mục đích chẩn đoán, điều trị bệnh, hoặc tư vấn khám chữa bệnh từ nhân viên y tế. Vui lòng tham vấn Bác sĩ để được biết thêm thông tin chi tiết. Tài liệu này được sử dụng cho công chúng, phạm vi sử dụng bên ngoài Hoa Kỳ và Anh Quốc.