Chinh phục sốt xuất huyết: Cẩm nang du lịch

4 phút
Advice/guidance for avoiding dengue fever when travelling in areas where there is dengue mosquito activity

 

Khi chuẩn bị cho chuyến phiêu lưu sắp tới, việc trang bị đầy đủ những vật dụng thiết yếu là điều vô cùng quan trọng. Trong những năm gần đây, sốt xuất huyết, một bệnh do trung gian muỗi truyền đang gia tăng trên toàn cầu, do đó, việc cập nhật thông tin và thực hiện các biện pháp phòng ngừa đang dần trở nên cần thiết đối với du khách.1 Mặc dù hầu hết các trường hợp mắc sốt xuất huyết thường nhẹ và không có triệu chứng, nhưng sốt xuất huyết nặng (xảy ra ở 5% số người mắc sốt xuất huyết có triệu chứng) là một trường hợp cấp cứu y tế có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.1,2

 

Đánh giá nguy cơ tại địa điểm đến

Việc cập nhật liệu sốt xuất huyết có đang lưu hành tại địa điểm bạn đến hay không là rất quan trọng để giúp bạn và những người thân được an toàn. Khí hậu ấm áp và ẩm ướt tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi mang vi-rút sốt xuất huyết sinh sôi.3,4 Biến đổi khí hậu cũng đang ảnh hưởng đến sự lây lan của sốt xuất huyết. Nhiệt độ tăng cao, lượng mưa nhiều hơn và độ ẩm cao hơn góp phần vào sự sinh sôi của muỗi, khiến du khách cần lưu ý đến những rủi ro liên quan đến khí hậu.5-8 Trong khi sốt xuất huyết hiện nay có mặt ở hơn 129 quốc gia trên thế giới, bệnh này đặc biệt phổ biến ở một số khu vực của Châu Mỹ, Đông Nam Á và Tây Thái Bình Dương.1,9 Muỗi mang sốt xuất huyết có thể xuất hiện ở cả khu vực nông thôn và thành thị, cả trong nhà và ngoài trời.10-12 Thời gian sinh hoạt trong nhà và thời gian lưu trú ngoài trời của con người cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ mắc sốt xuất huyết.12,13

Hiểu các yếu tố nguy cơ của bệnh sốt xuất huyết

Trước khi bắt đầu hành trình, việc hiểu các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết là rất hữu ích. Các bệnh lý nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh thận mạn tính và hen suyễn có thể làm tăng nguy cơ tiến triển thành sốt xuất huyết nặng.14 Độ tuổi cũng là một yếu tố, người cao tuổi và trẻ em có nguy cơ cao hơn so với dân số nói chung.15,16 Ngoài ra, sốt xuất huyết ở bệnh nhân béo phì có liên quan đến thời gian nằm viện lâu hơn,17 và khả năng nhiễm thứ phát với một tuýp vi-rút sốt xuất huyết khác làm tăng thêm độ phức tạp.18 Bạn có thể đọc thêm về các yếu tố nguy cơ của bệnh sốt xuất huyết tại đây.

Hiểu về mô hình bệnh sốt xuất huyết

Nguy cơ mắc sốt xuất huyết không chỉ giới hạn trong những tháng cụ thể trong năm. Mặc dù các đợt bùng phát thường xảy ra nhiều hơn vào mùa mưa hoặc gió mùa, nhưng một số vùng dịch có thể kéo dài suốt cả năm.8,19 Vì vậy, hãy chắc chắn xem xét kỹ lưỡng về rủi ro của điểm đến du lịch, ngay cả khi chuyến đi của bạn không nằm trong mùa có muỗi.

 

Quá trình đô thị hóa cũng góp phần tạo ra các ổ dịch sốt xuất huyết

Du khách đến các khu vực đông dân cư ở các quốc gia có lưu hành dịch sốt xuất huyết cần thận trọng. Các khu vực đô thị như thành phố, trung tâm thị trấn hoặc khu vực thủ đô có thể là ổ dịch sốt xuất huyết. Điều này là do muỗi Aedes (muỗi vằn), loài muỗi truyền vi-rút sốt xuất huyết, có tập tính sinh sản thuận lợi hơn ở các khu vực đô thị. Nhiệt độ do các tòa nhà giữ lại và mật độ dân cư đông đúc ở các thành phố góp phần làm tăng số lượng muỗi, tạo điều kiện lý tưởng cho bệnh sốt xuất huyết phát triển mạnh.20,21

 

Cần cảnh giác hơn bao giờ hết

Sốt xuất huyết không có dấu hiệu giảm nhiệt - vào năm 2023, các đợt bùng phát sốt xuất huyết đã đạt đến mức kỷ lục ở nhiều quốc gia. 1,22 Theo tổ chức Save the Children, số ca mắc sốt xuất huyết được ghi nhận vào năm 2023 nhiều hơn so với năm trước đó. Khoảng 5 triệu ca được ghi nhận trên 20 quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2023. Con số này đã tăng 30% so với toàn bộ số ca năm 2022 và tăng 18% so với số liệu được báo cáo vào năm 2019, đánh dấu đợt bùng phát đáng chú ý trên toàn cầu trong thời gian gần đây nhất của dịch bệnh này. Ít nhất 5.500 người đã tử vong do sốt xuất huyết trên 20 quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất, tăng 32% so với năm 2022 và tăng 11% so với năm 2019. Tuy nhiên, nhiều trường hợp không được báo cáo, nên số ca mắc và số ca tử vong trên thực tế có thể cao hơn nhiều.22

 

Đối với du khách, việc cập nhật thông tin về tình hình sốt xuất huyết tại địa điểm đến quan trọng hơn bao giờ hết. Trước khi khởi hành, hãy trang bị cho mình kiến thức và các biện pháp phòng ngừa để tránh xa muỗi và giảm nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết.

 

Xem Danh sách các điều cần thiết khi du lịch để phòng ngừa sốt xuất huyết tại đây nếu bạn kế hoạch cho chuyến đi tiếp theo.

 

 

*Tài liệu này được cung cấp bởi Công ty Takeda Việt Nam và Tổng Hội Y học Việt Nam với mục đích giáo dục cộng đồng. Tài liệu này không nên được sử dụng cho mục đích chẩn đoán, điều trị bệnh, hoặc tư vấn khám chữa bệnh từ nhân viên y tế. Vui lòng tham vấn Bác sĩ để được biết thêm thông tin chi tiết. Tài liệu này được sử dụng cho công chúng, phạm vi sử dụng bên ngoài Hoa Kỳ và Anh Quốc.

 

Nội dung liên quan
Dengue mosquito bite itch, dengue fever can cause a rash
Dengue fever risk when travelling to dengue mosquito areas
Liệu bạn có nguy cơ mắc sốt xuất huyết Dengue hay không?
Nghiên cứu các yếu tố nguy cơ đa dạng của bệnh sốt xuất huyết, bài viết này đi sâu vào tác động của tình trạng bệnh nền, tuổi tác, cân nặng và các biến số liên quan đến việc đi lại, đưa ra những thông tin chi tiết để giúp các cá nhân đánh giá và hiểu rõ mức độ dễ mắc bệnh của bản thân.
3 phút

Tài liệu tham khảo

  1. World Health Organization. Available at: https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/dengue-and-severe-dengue. Accessed December 2023.

  2. Centers for Disease Control and Prevention. Available at: https://emergency.cdc.gov/newsletters/coca/083022.htm. Accessed December 2023.

  3. NHS. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/dengue/. Accessed December 2023

  4. London School of Hygiene and Tropical Medicine. Available at: https://www.lshtm.ac.uk/research/centres/centre-climate-change-and-planetary-health/infectious-diseases. Accessed December 2023.

  5. Tran BL, et al. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(4):1392.

  6. Choi Y, et al. BMC Public Health. 2016;16:241.

  7. Yuan HY, et al. Sci Rep. 2020;10(1):4297.

  8. Do TT, et al. BMC Public Health. 2014;14:1078.

  9. World Health Organization Health topics: Dengue and severe dengue https://www.who.int/westernpacific/health-topics/dengue-and-severe-dengue Accessed December 2023.

  10. Man O, et al. PLoS Negl Trop Dis. 2023;17(6):e0011333

  11. Overgaard HJ, et al. Parasit Vectors. 2017;10(1):356.

  12. Centers for Disease Control and Prevention. Available at: https://wwwnc.cdc.gov/travel/diseases/dengue. Accessed December 2023.

  13. Wilder-Smith A. 2012;32 Suppl 1(s1):28-32.

  14. Sangkaew S, et al. Lancet Infect Dis. 2021;21(7):1014-1026.

  15. UNICEF. Available at: https://www.unicef.org/rosa/stories/dengue-how-keep-children-safe. Accessed December 2023.

  16. Huang N, et al. Emerg Infect Dis. 2023;29(8):1701-1702.

  17. Tan VPK, et al. PLoS One. 2018;13(7):e0200698.

  18. Soo KM, et al. PLoS One. 2016;11(5):e0154760.

  19. Morales I, et al. Am J Trop Med Hyg. 2016;94(6):1359-61.

  20. Wongkoon S, et al. Indian J Med Res. 2013;138(3):347-53.

  21. Kolimenakis A, et al. PLoS Negl Trop Dis. 2021;15(9):e0009631.

  22. Save The Children. Dengue fever: at least 5 million cases and 5,500 deaths in horror year. Available at: https://www.savethechildren.net/news/dengue-fever-least-5-million-cases-and-5500-deaths-horror-year. Accessed December 2023.

Đã đến lúc để bàn về sốt xuất huyết

Với số ca mắc sốt xuất huyết gia tăng và chưa có thuốc chữa đặc hiệu, công tác phòng ngừa là yếu tố then chốt1,2

 

Tìm hiểu cách giúp bảo vệ bản thân khỏi bị muỗi đốt và khỏi bệnh sốt xuất huyết.

 

Liên hệ với bác sĩ để tìm hiểu về cách phòng chống sốt xuất huyết.

Analogue alarm clock with mosquito on the edge
Analogue alarm clock with mosquito on the edge
  1. World Health Organization. Available at: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dengue-and-severe-dengue. Accessed February 2024.
  2. World Health Organization. Available at: https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2023-DON498#. Accessed February 2024.

Quay lại

Aedes aegypti mosquito

Kiểm tra kiến ​​thức của bạn về bệnh sốt xuất huyết!

Vết đốt của muỗi đực hay cái mang mầm bệnh sốt xuất huyết có thể lây sang người không?

Vết đốt của muỗi đực
Vết đốt của muỗi cái

Chính xác

 

Muỗi đực hút mật hoa và nước ép trái cây chứ không hút máu.1 Chỉ có muỗi cái mới hút máu từ vật chủ như con người - đó chính là nguồn cung cấp protein cần thiết để giúp trứng của chúng phát triển.1

 

Liên hệ với cơ sơ y tế gần nhất nếu bạn nghi ngờ mình có các triệu chứng sốt xuất huyết hoặc có thắc mắc về các nguy cơ của mình.

 

Tìm hiểu thêm về sốt xuất huyết.

  1. The National Environment Agency. Vector Borne Diseases. Available at: https://www.nea.gov.sg/corporate-functions/resources/research/wolbachia-aedes-mosquito-suppression-strategy/male-mosquitoes-do-not-bite. Accessed January 2024.

Không chính xác

 

Các bệnh như sốt xuất huyết Dengue không lây sang người qua vết đốt của muỗi vằn đực; trên thực tế, chúng thậm chí còn không đốt người.1 Chỉ có muỗi cái mới hút máu từ vật chủ là người - đó chính là, nguồn cung cấp protein cần thiết để giúp trứng của chúng phát triển1

 

Liên hệ với cơ sơ y tế gần nhất nếu bạn nghi ngờ có các triệu chứng sốt xuất huyết hoặc thực hiện lại khảo sát!

 

Tìm hiểu thêm về sốt xuất huyết hoặc thực hiện lại khảo sát!

 

  1. The National Environment Agency. Vector Borne Diseases. Available at: https://www.nea.gov.sg/corporate-functions/resources/research/wolbachia-aedes-mosquito-suppression-strategy/male-mosquitoes-do-not-bite. Accessed January 2024.

Các đợt bùng phát sốt xuất huyết tiếp tục tàn phá cộng đồng1-3

 

Các đợt bùng phát sốt xuất huyết đã ghi nhận nhiều kỷ lục mới vào năm 2023, và năm 2024 cũng có thể diễn biến tương tự1-3

World globe with mosquito crawling up the side
World globe with mosquito crawling up the side
  1. Lancet Reg Health Am. 2023;22:100539.
  2. La Monde. Available at: https://www.lemonde.fr/en/environment/article/2024/02/13/brazil-threatened-by-an-unprecedented-dengue-epidemic_6519658_114.html. Accessed February 2024.
  3. Mahmud AS, et al. J Infect Dis. 2024;229(1):4-6. Accessed February 2024.

Quay lại

Sốt xuất huyết Dengue và biến đổi khí hậu: Cuộc khủng hoảng đan xen

 

Khí hậu ấm dần lên đang tạo điều kiện cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết phát triển1

Low water level in drought area
Low water level in drought area
  1. Liu-Helmersson J, et al. Environ Res. 2019;172:693-699.

Quay lại